خواص درمانی و غذایی گوجه فرنگى
خواص درمانی و غذایی گوجه فرنگى
گوجه فرنگى ابتدا به عنوان گیاه زینتى در باغچه ها مورد استفاده قرار گرفت و به نام سیب طلایى یا سیب عشق معروف شد. مصرف گوجه فرنگى به عنوان نوعى سبزى از قرن نوزدهم میلادى به بعد شروع شد و بعد از جنگ جهانى اول به تدریج بر مصرف آن اضافه شد، طورى که امروزه به صورت خام و پخته یا به صورت سس و رب موارد استعمال زیادى دارد.
ترکیبات شیمیایی
بررسی ترکیبات و مواد موجود در گوجه فرنگی نشان می دهد که درمیوه ی گوجه فرنگی رسیده، گلوکز، فروکتوز، ساکاروز و تقریبا تمام آمینواسیدهای اصلی به استثنای ترپتوفان وجود دارد.
اسید آلی اصلی و عمده ی موجود در گوجه فرنگی، اسید سیتریک است. اسیدیته ی میوه به تدریج از مرحله ی سبزی به طرف قرمز شدن افزایش می یابد و حداکثر آن، موقعی است که قرمز شدن و رنگ عوض کردن آن آغاز می گردد و پس از آن رو به کاهش می گذارد. ماده ی رنگی اصلی و عمده ی گوجه فرنگی کاروتنوئید، بتاکاروتن و لیکوپن می باشد. حداکثر مقدار کاروتنوئیدها در حالتی است که گوجه فرنگی در زیر تابش مستقیم نور رشد می کند.
خواص و کاربرد :
میوه ی نارس گوجه فرنگی سمی است و باید از خوردن آن پرهیز کرد. به علاوه خوردن برگ آن که به عنوان دارو در مواردی تجویزمی شود، باید در حد اعتدال و به مقدار مجاز و محدود، در حدی که پزشک تعیین کرده مصرف شود، زیرا برگ آن هم سمی است.
- در چین از جوشانده ی ریشه، شاخه ها و برگ های مسن گوجه فرنگی برای رفع دندان درد استفاده می کنند و خود گیاه نیز خاصیت حشره کش دارد .
ماده‌ای سمّی به نام سولانین در گوجه‌فرنگی سبز و نارس وجود دارد که خوردن آن موجب مسمومیت می‌شود و دل پیچه، اسهال و باز شدن مردمک چشم ایجاد را می کند.
- در هند و چین از میوه ی گوجه فرنگی به عنوان ملین استفاده می شود و برای تقویت مسلولین(مبتلایان به بیماری سل )، تب های حصبه ای، رفع ورم ملتحمه ی چشم، آماس گوش(اوتیت) و دفع سنگ کلیه تجویز می شود.
- در اندونزی از گرد برگ های خشک کوبیده ی گوجه فرنگی، برای رفع آفتاب سوختگی پوست و صورت استفاده می شود. از پاشیدن آب دم کرده ی برگ گوجه فرنگی، برای دفع آفت کلم به نام کاترپیلار نتیجه خوبی گرفته شده است.
- مصرف گوجه فرنگی برای مبتلایان به درد مفاصل تجویز شده است و برای مبتلایان به نقرس و روماتیسم مفید است.
- گوجه فرنگی، خنک و اشتها آور است و آب آن برای رشد و نمو بهتر طفل موثر می باشد.
- گوجه فرنگی به علّت دارا بودن ویتامین‌های A ، B، C، K و مواد معدنی مانند کلسیم ، فسفر و آهن در تأمین انرژی و تقویت بدن نقش موثری ایفاء می کند.
گوجه فرنگی یکی از مهم ترین منابع ویتامین A می باشد. لذا در تقویت بینایی، تقویت و سلامتی پوست و مخاط ها (دهان و بینی) رشد و نمو استخوان‌ها ضروری است.
- گوجه فرنگی سرشار از ویتامین‌های B1 و B2 می باشد؛ از این جهت در تسکین دردهای عصبی، رفع بی اشتهایی، و درمان یبوست ، نقصان ترشح شیر مادر و تورم دهان تجویز می شود.
- گوجه فرنگی، بدن را در برابر امراض و بیماری‌های عفونی حفظ می کند.
- مصرف گوجه فرنگی نیرو و نشاط می بخشد و پوست و دانه‌های آن به هضم غذا کمک می کند و روده‌ها را پاک می نماید.
- آب گوجه فرنگی ادرار‌آور مفیدی است.
- برای تمیز کردن خون باید از آب گوجه فرنگی و کرفس به نسبت مساوی و به مقدار 3 فنجان در روز، قبل از غذا و به مدت 3 هفته استفاده کرد.
- گوجه فرنگی هضم مواد نشاسته‌ای را آسان می کند و به همین جهت از آن سس درست کرده و با حبوبات پخته مصرف می کنند.
- مصرف گوجه فرنگی برای اشخاصی که مبتلا به سنگ کلیه و مثانه و کبد هستند، تجویز شده است.
- گوجه فرنگی بعد از لیموترش بیش از سایر میوه‌ها ویتامین C دارد و مقدار زیادی فسفر، آهن، سیلیس و کلسیم دارد.
- گوجه فرنگی گرچه دارای اسید سیتریک است، اما بدن را قلیایی میکند.
- بوی برگ های گوجه فرنگی، زنبورهای خرمایی را ناراحت می کند، لذا می توان بوته ی گوجه فرنگی را در باغ‌ها و بوستان‌ها کاشت تا از گزند زنبورها در امان باشند.
- اگر در محل مورچه ها چند عدد برگ گوجه فرنگی بگذارید، بوی این گیاه مورچه ها را فراری می دهد.
- برای تمیز کردن لکه ی جوهر بر روی لباس، یک تکه پنبه را در آب گوجه فرنگی فرو برده و روی لکه ی جوهر بمالید. سپس آن را بشویید.
- اگر پوست شما کک و مک دارد، هر روز آن را با آب گوجه فرنگی تمیز کنید. کم کم کک و مک ها را از بین می برد.
- برای جلوگیری از مزاحمت حشرات می توانید برگ های گوجه فرنگی را به بند بکشید و آن را در اطاق خود بیاویزید، با این کار حشرات فرار می کنند.
- سالاد کاهو و گوجه فرنگی درمان کننده ی امراض عصبی هستند.
تذکرات:
1- گوجه فرنگی نارس و کال هضمش سنگین است، لذا خوردن آن باعث دل درد می شود.
2- سرخ کردن زیاد گوجه فرنگی در روغن باعث سنگینی هضم آن می شود و روی آتش کباب کردن آن مناسب است.
3- ماده‌ای سمّی به نام سولانین در گوجه‌فرنگی سبز و نارس وجود دارد که خوردن آن موجب مسمومیت می‌شود و دل پیچه، اسهال و باز شدن مردمک چشم ایجاد را می کند.
4- خوردن گوجه فرنگی، برای بعضی بیمارانی که دچار حساسیت یا آلرژی (خارش بدن،قرمز شدن پوست، آسم ، کهیر و...) هستند، ضرر دارد.
منابع:
خواص سبزی ها،تالیف مرتضی نظری
WWW.WIKIPEDIA.COM
WWW.TAAMASRAR.COM
گردآوری مطلب: آیت اللهی-کارشناس تغذیه تبیان
خواص گوجه فرنگی و خیار
ویتامین C یک آنتی اکسیدان فوق العاده است که به مبارزه در مقابل رادیکال های آزاد که عامل پیری هستند، کمک میکند. و این مواد غذایی فواید قابل توجه دیگری هم دارند.
یک گوجه فرنگی متوسط نیمی از نیاز روزانۀ بدن ما به ویتامین C را تأمین میکند. 100 گرم خیار، 10% دیگر به این میزان می‌افزاید.
به
خاطر داشته باشید: اگر پوست خیار را بکنید، 50% از ویتامین های درون آن را
از دست خواهید داد، و این اقعآً حیف است! گوجه فرنگی و خیار منابع مناسبی
برای تأمین پتاسیم، منیزیم، روی، فسفر، آهن و مس هستند که باعث تعادل بدن
ما می‌شوند و ریز مغذی های مورد نیاز بدن، برای سرحال و سلامت بودن را
تأمین می‌کنند.
برای پیشگیری از سرطان و بیماری های قلبی عروقی، گوجه فرنگی بخورید!
گوجه
فرنگی و خیار حاوی لیکوپن و بتاکارُتن هستند، این آنتی اکسیدان های مهم در
پیشگیری از بسیاری از سرطان ها (از جمله سرطان پروستات) و بیماری های قلبی
عروقی نقش دارند.
چند توصیه برای نگه داری از خیار و گوجه فرنگی
برای گوجه فرنگی: 1. گوجه فرنگی ها را در دمای محیط نگه داری کنید، مثلاً درون سبد میوه ها. 2. هرگز گوجه فرنگی را درون یخچال نگذارید زیرا سرما مزه و طعم آن را کاهش می‌دهد. 3. از قرار دادن گوجه فرنگی ها در کنار پنجره خودداری کنید زیرا تفاوت های دمایی این میوه را شل میکند. 4. فقط موقع خوردن گوجه فرنگی را بشویید و زدوتر این کار را انجام ندهید. 5. دُم گوجه فرنگی را فقط بعد از شستنش، بکَنید.
برای خیار: 1. خیار را در جای خنک نگه دارید. 2. بهترین دما برای نگه داری و تازه ماندن خیار 15 درجۀ سانتیگراد است. کافی است خیارها را درون کیسۀ سبزیجات گذاشته و ظرف 2 تا 3 روز مصرف کنید. خیارهای خوب کاملاً سبز، براق، سفت و بدون چروک هستند. 2. پوست خیار را نکنید! پوست این میوه سرشار از ویتامین و فیبر (75% مصرف کننده ها، هنوز پوست خیار را می‌کنند) است. 3. برخی خیارها کمی تلخ هستند. برای رفع این مشکل می‌توانید مثل رومی ها و یونانی های باستان، یک نوک انگشت شکر یا عسل روی خیار بمالید. 4. اگر پوست خیار را نکنید، هضمش راحت خواهد بود. پوست این میوه حاوی پپسین است که باعث سهولت در گوارش می گردد.
به همین خاطر خوب است که اول غذا خیار خورده شود، خوردن خیار باعث ترشح آنزیم های هضم کننده می‌شود. علاوه بر این خیار سرشار از فیبرهایی است که گوارش را آسان می‌سازند.
خواص گوجه فرنگی
- مجموعه: خواص مواد غذایی
نام علمی: Lycopersicum esculentum
گوجه فرنگی از جمله سبزیجات پرخاصیت
است که اگرچه به صورت پخته و رب - در غذا - زیاد مورد استفاده قرار می‌گیرد
ولی مصرف آن به صورت خام بسیار مفیدتر است.
ارزش غذایی گوجه فرنگی
گوجه فرنگی سرشار از ویتامین‌های C و A ، اسیدفولیک یا بتا کاروتن و مقدار کمی ویتامین‌های گروه B شامل B1، B2، B3، B5 و همچنین دارای مواد معدنی مختلف شامل کلسیم، فسفر، پتاسیم، فیبر، سدیم، گوگرد، کمی آهن، مس و روی نیز هست.
خواص درمانی گوجه فرنگی
گوجه فرنگی اشتهاآور، برطرف‌کننده
ضعف و خستگی، تقویت‌کننده سلسله اعصاب و همچنین قلب و دستگاه گردش خون است.
متخصصان همواره مصرف آن را به بیماران مبتلا به دردهای مفاصل و همچنین
رماتیسم و نقرس توصیه می‌کنند. در ضمن گوجه‌فرنگی برای رفع مسمومیت‌های
مزمن، بالا بودن اوره و چربی خون، درمان یبوست، دفع رسوبات ادراری و صفراوی
نیز مفید شناخته شده است. در ضمن با توجه به اینکه گوجه فرنگی حاوی
ویتامین A است، خوردن آن در تقویت بینایی، سلامت پوست و مخاط‌ها بسیار مؤثر
است.
گوجه فرنگی دشمن سرطان
گوجه فرنگی نیز مانند هر میوه و سبزی
دیگری باید رسیده باشد و ظاهری بدون لک و سالم داشته باشد و برای نگهداری
کوتاه‌مدت آن حتی تا 15 الی 20 روز نیز یخچال بهترین مکان است ولی برای
زمان بیشتر از آن می‌توان روش فریز کردن را انتخاب کرد. اگرچه در سال‌های
اخیر گوجه فرنگی در تمام فصول سال یافت می‌شود ولی به لحاظ طعم و رنگ با
انواع تابستانه آن متفاوت است. بنابراین برای استفاده از طعم گوجه
فرنگی‌های تابستانه در پخت و پز زمستانی، شما می‌توانید آنها را ابتدا به
صورت ریز خرد کرده یا رنده کنید، سپس بدون روغن در تابه‌ای ریخته و روی
اجاق گاز بپزید. پس از آنکه آب آن بخار شد و گوشت رنده شده آن غلظت نسبی‌ای
پیدا کرد، آن را در یک ظرف یا کیسه فریزر بسته‌بندی کرده و در فریزر
نگهداری کنید.
ارزش غذایی یک عدد گوچه‌فرنگی تازه
کالری / 24
چربی / 0 گرم
چربی اشباع شده / 0 گرم
کلسترول / 0 میلی‌گرم
کربوهیدرات / 5 گرم
پروتئین / 1 گرم
فیبر رژیمی / 1 گرم
سدیم / 6 میلی‌گرم
ویتامین C / 15 میلی‌گرم
پتاسیم / 292 میلی‌گرم
مضرات گوجه فرنگی :
در بعضی از اشخاص هضم گوجه فرنگی با اشکال صورت می گیرد آنهائیکه معده حساس دارند نباید درخوردن گوجه فرنگی افراط کنند .
بعضی از افراد نسبت به گوجه فرنگی حساسیت دارند اینگونه افراد نیز نباید گوجه فرنگی بخورند.
http://www.beytoote.com/cookery/khavas-ghaza/properties-tomato.html
